. Yevgeni Yevtuşenko – Hayatı ve Eserleri

Yevgeni Yevtuşenko (Yevgeny Yevtushenko) 18 Temmuz 1933’te Zima’da doğdu. Stalin sonrası şairler kuşağının önde gelen temsilcisi. Bu kuşağın sanatsal özgürlüklerin genişletilmesi ve edebiyatın siyasal ölçütler yerine estetik değerlere dayandırılması için mücadele veren sanatçılarındandır. Çocukluğu Moskova’da ve Trans-Sibirya Demiryolu üzerindeki küçük bir kasabada geçen Yevtuşenko ilk önemli öykülü şiir yapıtı Stantsiya Zima (Zima Kavşağı, 1956)’da bu kasabayı betimledi.

Moskova’daki Gorki edebiyat Enstitüsü’nde öğrenim gördü. Yayımlanmasına Stalin’in ölümünden sonra izin verilen şiirleriyle halkın sevdiği bir şair oldu. İlk devrimci şairlerden Mayakovski ve Yesenin’in taşkın, yer yer argo yüklü şiir dilini yeniden canlandırdı; ayrıca aşk, kişisel sorunlar gibi Stalin döneminde ele alınması hoş karşılanmayan konularda şiirler yazdı. Yaklaşık 34 bin Ukraynalı Yahudi’nin Nazilerce katledilişini konu alan Baby Yar (Babi Yar, 1961) adlı şiir kitabında SSCB’deki Yahudi düşmanlığını da eleştirdi.

ABD ve Avrupa’ya geziler yaptı, bu gezileri sırasında şiirilerini topluluklar önünde okudu. 1963’te Paris’te otobiyografik nitelikteki Yaşantım/Erken Yazılmış Bir Yaşam Öyküsü (1968) adlı yapıtını yayımlanmasından sonra ülkesinde baskıya uğradı. Ama SSCB’ne ışık sağlayan bir elektrik santralinin kurulduğu Sibirya simgesiyle Rusya tarihi boyunca bir sürgün yeri sayılan Sibirya simgesini karşılaştırdığı son derece coşkulu bir dizi şiirden oluşan Bratskaya GES (Bratsk İstasyonu, 1965) adlı yapıtını yayımlanmasının ardından saygınlığını yeniden kazandı.

ABD üzerine ilk şiirlerinden derlenen Özgürlük Heykelinin Derisinin Altında adlı oyunu 1972’de Moskova’da sahnelendi. 1978’de tiyatro oyunculuğuna başladı, 1981’de fotoğraflardan oluşan kitabını, ertesi yıl da ilk romanını yayımladı. 1984’te Ardabiola adlı bir kısa roman yazdı.

ESERLERİ / ŞİİRLERİ
– Babi Yar (1961)
– Devrim Türküleri
– Küllendi Sana Olan Aşkım
– Mizah
– Nâzım’ın Yüreği
– Öldürme Özgürlüğü
– Stalin’in Mirasçıları

TÜRKÇE’YE ÇEVRİLEN ESERLERİ
– Yaşantım (Çeviri: Tektaş Ağaoğlu)
– Babi Yar -Şiir-Otobiyografi- (Haz: Ülkü Tamer – Nesrin Arman) (1985)
– Zima Kavşağı -Şiir- (Çeviri: Özdemir İnce) (1985)
– Pearl Harbor  (Çeviri: Nihal Önol) (1967)
– Yaban Yemişleri -Roman- (Çeviri: Mehmet Özgül) (1993)

Sosyal Medyada Paylaş :