. Erzurumlu Emrah – Hayatı ve Eserleri

Erzurumlu Emrah’ın doğum yılı saptanamıyor ama Erzurum’un bir köyünde  doğduğu için kendisine “Erzurumlu Emrah” dendiği anlaşılıyor. Emrah’ın Erzurum’un Tanburacı köyünde doğduğu yolunda söylentiler de var. 1840 yılında Sivas’ın Niksar ilçesine gelmiş, yaşamının geri kalan yirmi yılını  burada geçirmiş 1860 yılında ölmüştür. Erzurumlu Emrah’ı iyi bir medrese öğrenimi gördüğü de anlaşılıyor. Bu yüzden Divan edebiyatını da biliyor. Aruz ölçüsünü kullandığı şiirleri de var. Ne var ki, bunlar sözü edilecek değerde değil.

Erzurumlu Emrah’ın gizemciliğe yöneldiği de şiirlerinden anlaşılıyor. Gizemcilikte de çok başarılı sayılamaz. Erzurumlu Emrah’ın asıl ünü “aşık türü” şiirlerinde kendisini belirliyor. Şiirlerinden çıkarılan sonuçlara göre Sivas’a gelinceye dek Kastamonu, Konya, Niğde illerini dolaşmış. Süresi kısa da olsa çeşitli serüvenler yaşamış, gittiği yerlerde çeşitli evlenmeler yapmış, edebiyata eğilimi olan ileri gelen kişilerce konuk olarak ağırlandığı anlaşılmış.

Birbirinden epeyce ırak yerlerde de olsa “Erzurumlu Emrah” adına mezarların bulunması, Emrahoğulları adını taşıyan ailelerin oluşu da dikkati çekiyor. Niksar’da ölmüş. 19. yüzyıl halk şiirimizin önde gelen ozanlarından. Dertli, Seyrani gibi ozanlar arasında adının anılmasının doğal olduğu açık. Erzurumlu Emrah’ın şiirleriyle Ercişli Emrah’ın şiirleri, yaşamları bir süre birbirine karıştırılmış. Şimdi bile birtakım şiirlerin gerçekten  hangisinin olduğu düşünülebilir.

20. yüzyıl ozanlarından Tokatlı Nuri, Erzurumlu Emrah’ın belirgin etkisinde kalan, onun izinden yürüyen halk ozanlarından biridir. Böylece  Erzurumlu Emrah’ın kendisinden sonra gelenler üzerinde de etkinliğinin varlığı  ortaya çıkıyor.