. Paul Eluard – Hayatı ve Eserleri
(14 Aralık 1895 St. Denis – 18 Kasım 1952 Paris) Dadacı ve gerçeküstücü Fransız şair. Paul Éluard, 14 Aralık 1895’de, Paris dolaylarında Saint Denis’de doğdu, 18 Kasım 1952’de Charenton-le-Pont’ta öldü. Asıl adı Emile Paul Grindel’dir. On iki yaşına basınca Paris’e geldi, Ecole Colbert’ te okudu.
Akciğerlerinden hastalandığı için 1912-1913 yılları arasında İsviçre’de bir sanatoryumda kaldı. Sağlığı düzelince Paris’e döndü. Birinci Dünya Savaşı’nda cephede önce sağlık personeli sonra piyade olarak görevlendirildi. Yoksunluklarla, acılarla dolu savaş ve askerlik yılları Éluard’ın üzerinde derin izler bıraktı. İlk kitaplarında bu acıları dile getirdi. 1917’de Ödev ve Tasa’yı, 1918’de Barış İçin Şiirler’i yayımladı. Şiirler Le Spectateur dergisinin yönetmeni Jean Paulhan’ın ilgisini çekti. İki genç sanatçı tanıştılar, kısa zamanda arkadaş oldular. Paulhan, onu günün öncü şairleriyle tanıştırdı. Dada hareketine katıldı. Litterature dergisinde Dadacı şiirler yayımladı; Dadacılar 1922’de dağıldılar.
1924 yılında bir dünya gezisine çıktı; dönüşünde Gerçeküstücü hareketin kurucularından biri oldu. 1936 yılından İspanya’ya gitti, İspanya İç Savaşı’nda Cumhuriyetçilerin safında katıldı. 1938’de gerçeküstücü hareketle ilişkisini kesti. İkinci Dünya Savaşı patlayınca Éluard yeniden askere çağrıldı. Fransa, Almanların işgaline uğrayınca, “direniş” hareketine katıldı. Yurdunun kurtuluşu için yiğitçe savaştı. Bu dönemde yazdığı şiirler gizlice elden ele dolaşıyordu. “Hürriyet” şiiri içte bu acı günlerin ürünüdür. 1942 yılından sonra Éluard komünist partisine üye olarak siyasete katıldı, toplumcu görüşlerle birçok şiirler, yazılar yayımladı. 1948 yılında Wroclaw’daki Dünya Barış Kongresi’ne katıldı.
Éluard, çağımızın en önemli Fransız şairlerinden biridir. Çok kısa bir sürede ve sağlam bir tarzda kendi üslubunu bulmuş, ancak çağdaş şiirin çok yönlü etkilerine ya da geleneğe kapalı kalmamıştır. Hümanizm ve kübizm kökenli şiirin yanı sıra, gençliğinde Baudelaire, Nerval ve Alman romantikleriyle ilgilenmiş, Rimbaud ve Lautreamont’a özel bir sevgi duymuştur. Éluard ‘ın şiiri, acıyı ve yoksulluğu dayanışmacı bir ruhla aşmak isteyen, derin bir insanlık duygusuyla doludur; birlikteliği ve mutluluğu çabalayan yenilmez bir isteği açığa vurur, gerçek bir dünyada kendini doğrulamak zorunda olan şairi, sonunda siyasal mücadeleye yönlendirir. Éluard, geçirmiş olduğu gelişim süreci boyunca ustaca bir saydamlık ve yalınlık içeren bir şiir diline ulaşmıştır.
ESERLERİ
– Le devoir et l’inquiètude ( Görev ve Kaygı 1917)
– Poèmes pour la paix (Barış İçin Şiirler 1918)
– Les nécessités d’une view et les conséquences des rêves (Yaşamın Gerekleri ve Düşlerin Sonuçları 1921)
– Mourir de ne pas mourir (Ölmemekten Ölmek 1924)
– Capitale de la douleur (Acının Başkenti 1926)
– L’Amour la Poésie (Aşk, Şiir 1929)
– Immaculee Conception (Lekesiz Döllenme 1930 Andre Breton’la birlikte)
– La vie immédiate (Dolambaçsız Yaşama 1932)
– La rose publique (Halk Gülü 1934)
– Les yeux fertiles (Verimli Gözler 1936)
– Chanson complète (Eksiksiz Şarkı 1939)
– Donner à voir (Görmeye Vermek 1939)
– Choix de poèmes (Seçme Şiirler 1941)
– Poésie et vérité (Şiir ve Gerçek 1942)
– Au rendezvous allemand (Alman Buluşması 1944)
– Dignes de vivre (Yaşamaya Yaraşanlar 1944)
– Selected Poems (Seçme Şiirler 1946)
– Poésie ininterrompue (Kesintisiz Şiir 1946)
– Poèmes politiques (Siyasal Şiirler 1948)
– Une Leçon de morale (Bir Ahlâk Dersi 1949)
TÜRKÇE’DE PAUL ÉLUARD
– Seçme Şiirler – Paul Éluard, Çeviri: A. Kadir – Asım Bezirci
– Paul Eluard Yaşamı Sanatı Şiirleri, Çev. : Abdullah Rıza Ergüven
ŞİİRLERİ
– Acının Başkenti
– Asıl Adalet
– Hürriyet – Liberté
– İspanya’da
– Karartma
– Ölmemekten Ölmek
– Savaşta Ölenler
– Şiir
BESTELENEN ŞİİRLERİ
– Hürriyet – Liberté, Zülfü Livaneli, Özgürlük